อาหารเสริม ในมุมมองของ เวชศาสตร์

อาหารเสริม ในมุมมองของ เวชศาสตร์

บทความนี้ผู้เขียนพยายามให้ข้อมูลเกี่ยวกับอาหารเสริมเสริมผ่านมุมมองเวชศาสตร์ชะลอวัย และหวังว่าคุณจะได้รับบางส่วนจากบทความนี้ ดังนั้นขอให้สนุกกับการอ่านนะคะ


เวชศาสตร์ชะลอวัย คือ อะไร

เวชศาสตร์ชะลอวัย เป็นสาขาหนึ่งของการแพทย์ที่มุ่งเน้นการป้องกัน การวินิจฉัย และการรักษาโรคที่มีความเกี่ยวเนื่องกับอายุ…. เวชศาสตร์ชะลอวัยมีพื้นฐานมาจากแนวคิดที่ว่า “โลกนี้มีความเป็นไปได้ที่จะชะลอ หรือ ย้อนกลับกระบวนการชรา และส่งเสริมสุขภาพโดยรวมเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

เวชศาสตร์ชะลอวัย มักเกี่ยวข้องกับวิธีการรักษาแบบองค์รวมที่นอกจากจะมองเรื่องของสุขภาพกายแล้ว ยังดูไปถึงสุขภาพจิตและอารมณ์อีกด้วย ยกตัวอย่างเช่น ผู้สูงอายุท่านนึงความรับประทานอาหารอย่างไรให้ดีต่อสุขภาพ ควรออกกำลังกายแบบไหน ระยะเวลาในการออกกำลังกายนานเท่าไหร่ มีความถี่เท่าไหร่ต่อสัปดาห์ มีความเครียดหรือไม่ เครียดจากอะไร แล้วจึงบอกเทคนิคการแก้ไขให้ รวมไปถึงการแนะนำอาหารเสริมที่สามารถกินคู่กับยารักษาโรคเพื่อให้เสริมประสิทธิภาพซึ่งกันและกัน

ถึงแม้ว่าวิธีการบางอย่างที่ใช้ใน “เวชศาสตร์ชะลอวัย” ได้รับการพิสูจน์ทางวิทยาศาสตร์แล้วว่า “มีประโยชน์ต่อสุขภาพ” แต่สิ่งที่สำคัญ คือ หลักฐานทางวิทยาศาสตร์เหล่านั้นยังมีปริมาณที่ไม่เพียงพอเมื่อเปรียบเทียบกับสิ่งที่นักขายอาหารเสริมหลาย ๆ ท่านพยายาม Claims กัน

อาหารเสริม คือ อะไร

อาหารเสริม คือ สารอาหารที่ใช้รับประทานเพิ่มเติมจากมื้ออาหารหลัก อาจใช้เพื่อวัตถุประสงค์ทางการแพทย์ หรือ เพื่อบำรุงสุขภาพตามความเชื่อของบางบุคคล.. ในปัจจุบันมีอาหารเสริมหลากหลายชนิดที่ “เคลม” ว่ามีฤทธิ์ anti-aging ได้ เช่น วิตามินต่าง ๆ, แร่ธาตุต่าง ๆ, และ สมุนไพรหลากหลายชนิด เป็นต้น

รูปที่ 1 การวิจัย หรือ การศึกษาทดทอง ตามกระบวนการทางวิทยาศาสตร์สามารถให้ข้อมูลที่สมเหตุสมผล และสามารถนำมาใช้ประกอบการพิจารณาได้ดี
รูปที่ 1 การวิจัย หรือ การศึกษาทดทอง ตามกระบวนการทางวิทยาศาสตร์สามารถให้ข้อมูลที่สมเหตุสมผล และสามารถนำมาใช้ประกอบการพิจารณาได้ดี

แต่ถึงจะพูดแบบนั้นก็ไม่ได้หมายความว่ามันคือคำโฆษณาขายของ 100% เนื่องจากว่าหลาย ๆ สถาบันก็ยังผลิตผลงานวิจัยเพื่อพิสูจน์ประสิทธิภาพ และตรวจสอบคำเคลมเหล่านี้ออกมาเรื่อย ๆ ค่ะ ดังนั้นวันนี้เราจะมาดูอาหารเสริมส่วนหนึ่งที่ได้รับการพิสูจน์มาแล้วในระดับสากลกันค่ะ

Antioxidants:

สารเหล่านี้ช่วยปกป้องเซลล์ของร่างกายจากความเสียหายที่เกิดจากอนุมูลอิสระ ซึ่งเป็นโมเลกุลที่ไม่เสถียรที่สามารถทำร้ายเซลล์ และมีส่วนทำให้เกิดกระบวนการชราได้ ตัวอย่างของสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น วิตามิน A, C และ E รวมทั้งซีลีเนียมและเบต้าแคโรทีน เป็นต้นค่ะ

Omega-3 fatty acids:

กรดไขมันเหล่านี้พบได้ในปลาที่มีไขมันและน้ำมันจากพืชบางชนิดเท่านั้น ซึ่งมีฤทธิ์ต้านการอักเสบได้ นอกจากนี้มันยังอาจช่วยปรับปรุงสุขภาพหัวใจ และการทำงานของสมองได้ดีอีกด้วย

Resveratrol:

สารตัวนี้พบได้ในองุ่น ผลเบอร์รี่ และไวน์แดง และมีฤทธิ์ต้านการอักเสบและต้านอนุมูลอิสระ การศึกษาบางชิ้นแนะนำว่าอาจช่วยเพิ่มความไวของอินซูลิน (Insulin) และลดความเสี่ยงของโรคที่เกี่ยวข้องกับอายุได้ดีค่ะ

Coenzyme Q10 (CoQ10):

สารตัวนี้พบได้ในร่างกายของเรา ซึ่งมันเกี่ยวข้องกับการผลิตพลังงานในร่างกาย นอกจากนี้ยังเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ และอาจมีฤทธิ์ต้านการอักเสบได้อีกด้วย การศึกษาบางชิ้นแนะนำว่าอาหารเสริม CoQ10 อาจช่วยส่งเสริมสุขภาพหัวใจและลดความเสี่ยงของโรคที่เกี่ยวข้องกับอายุได้อย่างมีนัยยะสำคัญอีกด้วยค่ะ

รูปที่ 2 ร่างกายเราต้องอาหารหลัก หรือ อาหารเสริมมากกว่ากัน
รูปที่ 2 ร่างกายเราต้องอาหารหลัก หรือ อาหารเสริมมากกว่ากัน

ร่างกายของเราต้องการอาหารเสริมจริง ๆ เหรอ

ความต้องการสารอาหารของร่างกายแต่ละคนอาจจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายๆประการ เช่น อายุ เพศ ขนาด น้ำหนัก ระดับกิจกรรมทางกาย (Activity) และสุขภาพโดยรวม… บางคนอาจได้ประโยชน์จากการรับประกานอาหารเสริมเพื่อช่วยให้ได้รับสารอาหารตามที่ตนเองต้องการ ในขณะที่บางคนอาจจะไม่ได้ต้องการสารอาหารเสริมเหล่านี้เนื่องเพราพวกเขาได้รับจากอาหารหลักอย่างเพียงพอแล้ว

ปกติแล้ว ผู้เขียนจะแนะนำให้คนรับประทานอาหารจากหลาย ๆ แหล่งเพื่อให้ได้มาซึ่งสารอาหารที่หลากหลาย แต่ !!! คนไหนที่มีความเสี่ยงสูงต่อการขาดสารอาหารชนิดใดชนิดหนึ่ง หรือ คนไหนที่ประเมินแล้วว่าหากได้รับสารอาหารชนิดนี้จะช่วยส่งเสริมสุขภาพได้ก็จะแนะนำอาหารชนิดนั้น ๆ ให้ค่ะยกตัวอย่างเช่น

  1. ความผิดปกติของระบบทางเดินอาหาร หรือ แพ้อาหาร อาจมีปัญหาในการได้รับสารอาหารบางอย่างจากอาหารของตน และอาจจำเป็นต้องรับประทานอาหารเสริม ก็จะแนะนำ Probiotic
  2. สตรีมีครรภ์และผู้สูงอายุอาจต้องการสารอาหารเพิ่มขึ้นเช่นกัน และอาจได้ประโยชน์จากการรับประทาน อาหารเสริมประเภทวิตามินรวม เป็นต้นค่ะ
รูปที่ 3 การปรึกษาผู้รู้ย่อมดีกว่าเสมอ
รูปที่ 3 การปรึกษาผู้รู้ย่อมดีกว่าเสมอ

อย่างไรก็ตาม ราพึงระลึกเสมอว่า อาหารเสริมไม่ได้สามารถทดแทนอาหารหลักได้ (ไม่ควรใช้เป็นแหล่งอาหารเพียงแหล่งเดียว) และแน่นอนค่ะว่า “มันเป็นความคิดที่ดีเสมอหากจะปรึกษาหมอ หรือผู้เชียวชาญ กับบุคคลกรทางการแพทย์ก่อนที่จะเริ่มรับประทานอาหารเสริม เพราะอาหารเสริมบางชนิดอาจจะมีปฏิกิริยากับยา (Food-Drug Interaction) หรือ มีผลข้างเคียงอื่น ๆ (Side Effect) ได้” บุคคลกลุ่มดังกล่าวจะสามารถช่วยในการ

  1. พิจารณาว่า อาหารเสริมนั้นเหมาะสมกับคุณหรือไม่
  2. สามารถแนะนำปริมาณที่ควรรับประทานได้
  3. สามารถชี้แจง ระยะเวลาการรับประทานที่เหมาะสมได้อีกด้วย

อาหารเสริมสามารถแก้ปัญหาสุขภาพได้จริงหรือไม่

หากตอบในมุมของ “เวชศาสตร์ชะลอวัย” ก็พอจะทำได้ค่ะ เมื่อเราอายุมากขึ้น ร่างกายของเราอาจจะอ่อนแอต่อลง และมีปัญหาสุขภาพบางอย่าง เช่น อาการปวดข้อ, ความจำเสื่อมถอย, และโรคหัวใจและหลอดเลือด เป็นต้น ซึ่งอาหารเสริมบางประเภทก็พอจะช่วยพยุงให้ร่างกายชะลอความเสื่อมลงไปได้

ยกตัวอย่างที่ 1 การใช้อาหารเสริมเพื่อ Support ข้อต่อ

กลูโคซามีน (glucosamine) คือ สารประกอบที่พบได้ในร่างกาย มนทำหน้าที่เกี่ยวกับการสร้าง และซ่อมแซมกระดูกอ่อน… ปัจจุบันเราพบว่า กลูโคซามีนสามารถลดการอักเสบ และช่วยทำให้ข้อต่อทำงานได้ดีขึ้นในผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อม รวมไปถึงคนที่ปวดข้ออื่น ๆ ด้วย

ยกตัวอย่างที่ 2 การใช้อาหารเสริมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของสมอง

กรดไขมันโอเมก้า 3 หรือ omega-3 fatty acids คือ ไขมันจำเป็นที่มีบทบาทสำคัญในสุขภาพสมอง อาหารเสริมโอเมก้า 3 ซึ่งพบในปลาที่มีไขมันสูง เช่น ปลาแซลมอนและปลาแมคเคอเรล ปัจจุบันเราพบว่ามันช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของกระบวนการคิด รวมถึงความจำและสมาธิในผู้ที่มีภาวะสมองเสื่อมค่ะ

ยกตัวอย่างที่ 3 การใช้อาหารเสริมเพื่อบำรุงหัวใจและหลอดเลือด

สารต้านอนุมูลอิสระ (anti-oxidants) เช่น วิตามิน C และ E สามารถช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจโดยการปกป้องเซลล์จากความเสียหายที่เกิดจากอนุมูลอิสระ นอกจากสารต้านอนุมูลอิสระและ CoQ10 แล้ว อาหารเสริมอื่นๆ ที่อาจใช้เพื่อสนับสนุนสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด ได้แก่ แมกนีเซียมซึ่งช่วยควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจและความดันโลหิต และแอล-อาร์จินีน กรดอะมิโนที่ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดค่ะ

สรุป

อาหารเสริม คือ แหล่งอาหารที่สามารถทดแทนสารอาหารที่ขาดหลังจากการรับประทานอาหารหลัก และ เป็นสารอาหารที่ขาดสำหรับกลุ่มคนที่ต้องการสารอาหารนั้น ๆ เป็นพิเศษ เช่น ผู้สูงอายุ ต้องการ Vitamin D และ Calcium ในประมาณที่เหมาะสมเพื่อลดการสลายตัวของกระดูก เป็นต้น ดังนั้นเราไม่ควรรับประทานอาหารเสริมแทนอาหารหลัก และควรพิจารณาความเป็นไปได้ถึงสรรพคุณของอาหารเสริมจากผลการวิจัยมากกว่าหลงเชื่อคำโฆษณาของนักขายค่ะ

ผู้เขียนหวังอย่างยิ่งว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ต่อกลุ่มคนที่รักสุขภาพ และอยากมี Optimal Health ค่ะ หากท่านใดต้องการปรึกษาเรื่องอาหารเสริม หรือ การใช้ยาสมุนไพรสามารถแอดเข้ามาพูดคุยกันได้ที่ Line Open Chat ตาม QR Code ด้านล่างนี้ หรือ คลิกที่นี่ ได้เลยค่ะ 😀

 

รวบรวมและเขียนโดย

มาริสา คุ้มญาติ ผู้เชี่ยวชาญด้านผลิตภัณฑ์

เรียบเรียงและแก้ไขโดย

พท.ป.ธาร์มันษ์ ตลับเพชร์สกุล บรรณาธิการ

อ้างอิง

  1. “Anti-aging medicine” by J.E. Johnson (Current Opinion in Internal Medicine, 2010)
  2. “Anti-aging medicine: Hype or hope?” by M.J. Holford and J.R. Garnett (Clinical Pharmacology and Therapeutics, 2005)
  3. “Antioxidants and age-related diseases” by R.S. Sohal and B.S. Forster (Annals of the New York Academy of Sciences, 2003)
  4. “Omega-3 fatty acids in the prevention of cardiovascular disease” by R.J. Deckelbaum and I. Torre-Bueno (New England Journal of Medicine, 1996)
  5. “Resveratrol and its potential role in the prevention and treatment of age-related diseases” by A. Baur and D. Sinclair (Nature Reviews Drug Discovery, 2006)
  6. “Coenzyme Q10 and aging” by B.L. Beal (Annals of the New York Academy of Sciences, 2004)
  7. “Dietary supplements: What you need to know” by the Office of Dietary Supplements (National Institutes of Health)
  8. “Supplements and nutrients” by the Academy of Nutrition and Dietetics

3 thoughts on “อาหารเสริม ในมุมมองของ เวชศาสตร์

  1. Pingback: ลดน้ำหนักอย่างรวดเร็วด้วยการกระตุ้น “กลูคากอน” - พรหมวิหารคลินิก

  2. Pingback: ชะลอการเกิด "มะเร็ง" ด้วย Flavonoids - พรหมวิหารคลินิก

  3. Pingback: ป้องกันการเกิด "โรคหัวใจ" ด้วยสาร Tannin - ซีรี่การค้นพบความลับแห่งธรรมชาติ - พรหมวิหารคลินิก

ใส่ความเห็น

อีเมลของคุณจะไม่แสดงให้คนอื่นเห็น ช่องข้อมูลจำเป็นถูกทำเครื่องหมาย *